Zoals bekend zijn de Caribische landen, waaronder Aruba, binnen het koninkrijk hard getroffen door de COVID-19 pandemie. Om de landen overeind te houden heeft Nederland financiële middelen beschikbaar gesteld in de vorm van eenrenteloze kortlopende lening. Voor het sluiten van de leningenzijn door Nederland vergaande hervormingen als voorwaardegesteld. Aruba heeft tot heden actief gewerkt aan het voldoen aan de voorwaarden, met succes.
Gedurende de Rijksministerraad van 17 december jl. is besloten om het toekennen van de door Aruba benodigdeliquiditeitssteun aan te houden. Reden hiervoor, anders dan hetgeen is vermeld, is het stellen van additionele voorwaardendoor Nederland, buiten de gemaakte afspraken om. Specifiekgaat het om voorwaarden die indruisen tegen de Staatsregeling(Grondwet) van Aruba, waarbij de verwachting van Nederland is dat de minister-president van Aruba handelt in strijd met de Staatsregeling, en het Arubaans parlement passeert door het sluiten van een protocol zonder einddatum. Er is door Aruba herhaaldelijk getracht om tot een compromis te komen dat nietindruist tegen de rechtstatelijke structuren van het land. Ditcompromis is niet door Nederland aanvaard.
Naast het ondertekenen van een protocol dat aan de fundamenten van de rechtsstaat tornt, weigert Nederland om perspectief te bieden over de inkortingen in de salarissen van ambtenaren en werknemers van de semi-publieke sector. Dezewerknemers willen duidelijkheid en perspectief. Sinds mei2020 is er op de salarissen 12.6% ingekort en nu Aruba economisch aan het herstellen is, is gerechtvaardigd om ditperspectief te bieden, en om de inkorting af te bouwen. Helaas is er geen gehoor hiervoor in Nederland.
Aruba betreurt ten zeerste deze opstelling van Nederland, daarhet ambtelijk team van Aruba de afgelopen periode keihardheeft gewerkt aan de totstandkoming van de consensus Rijkswet Caribisch Orgaan voor Hervorming en Ontwikkeling(COHO). En omdat Aruba aan vrijwel alle overigevoorwaarden heeft voldaan die binnen de gemaakte afsprakenvallen. Het werken met steeds maar schuivende voorwaardenis niet bevorderlijk voor de onderlinge banden binnen het koninkrijk. Aruba spreekt dan ook de hoop uit dat het recent in Nederland gesloten coalitieakkoord, waarin aandacht wordtgeschonken aan het democratische tekort, als basis fungeertvoor de verdere gesprekken.
Aruba heeft inmiddels de Raad van Advies om adviesgevraagd over de nieuwe voorwaarde van Nederland.
In januari 2022 worden de gesprekken hervat en is er ruimteom tot een compromis te komen tussen de landen. Aruba heefter alle vertrouwen in dat dit zal lukken door een constructievesamenwerking met Nederland.