Vooropgesteld dient te worden dat de burgers van Aruba het recht hebben om zich vrijelijk op Aruba te bewegen (Liberty of Movement). Deze bewegingsvrijheid is een grondrecht welke in de Staatsregeling van Aruba alsmede in diverse mensenrechtenverdragen is verankerd. Het beperken van grondrechten dient in het algemeen vermeden te worden en kan slechts bij wet plaatsvinden. Echter, ook al zou er een wet zijn die een bestuurder de bevoegdheid geeft om inbreuk te maken op een grondrecht, dan nog is die bestuurder onderworpen aan de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit. Met andere woorden, ook al heeft een bestuurder de wettelijke bevoegdheid om een avondklok af te kondigen, dan nog moet hij zich afvragen of die maatregel onder de gegeven omstandigheden niet te ver gaat gezien het doel waarvoor die bevoegdheid is gegeven en de bestuurder moet kijken of hij datzelfde doel niet kan bereiken met andere minder vergaande middelen/maatregelen. Er is geen discussie mogelijk over de vraag of de avondklok een (vergaande) inbreuk op het voormelde grondrecht maakt. Dat is een gegeven.

De Orde is bezorgd over zowel de wetmatigheid als proportionaliteit en subsidiariteit van de door de Regering afgekondigde avondklok.

Om te beginnen is de avondklok afgekondigd zonder dat er enige concrete aanwijzing is/was dat de burger in de avonduren een groter besmettingsrisico loopt dan overdag. Daarnaast is Aruba in een fase beland waar alle door de overheid getroffen maatregelen ter bestrijding van Covid-19 stuk voor stuk worden versoepeld. Op dit punt volgt Aruba de wereldtrend. Echter, bij het versoepelen en opheffen van maatregelen zou men verwachten dat de Regering met de meest vergaande maatregel zou beginnen en dat is de avondklok. Dat is helaas niet gebeurd.

De Regering heeft aangegeven dat de avondklok heeft bijgedragen aan een verlaging van criminaliteit. Deze door de Regering gegeven reden ziet eraan voorbij dat de avondklok niet is ingevoerd als maatregel ter bestrijding van criminaliteit maar ter bestrijding van Covid-19. Criminaliteit levert op dit ogenblik geen calamiteit op in de zin van de Calamiteitenverordening, omdat uit niets blijkt dat er sprake is van (gegronde vrees voor) een enorme stijging van criminaliteit. Het voorkomen van criminaliteit levert dan ook geen wettelijke basis op voor de instandhouding van de avondklok, althans niet op dit moment.

De avondklok is de zwaarste en meest verstrekkende maatregel welke de Regering van Aruba heeft ingevoerd ter bestrijding van het Coronavirus. Deze maatregel had als eerste moeten worden afgeschaft, omdat een beperking van een grondrecht niet langer mag duren dan strikt noodzakelijk is. 

Wegens het voorgaande is de Orde van Advocaten bezorgd over de noodzaak, proportionaliteit en legaliteit van deze maatregel. Dit klemt te meer als men beseft dat tientallen arrestaties plaats hebben gevonden waar burgers van hun vrijheid werden beroofd en boetes hebben gekregen voor het enkele feit dat zij hun huis hebben verlaten.

De Orde van Advocaten

Ronald Wix

Deken 

•