Departamento di Cultura Aruba (DCA) tin 42 aña brindando su cultural na Aruba

Ta e Ser Humano ta duna contenido, ta forma y ta biba cultura

Oranjestad – Dia 30 di september di tur aña ta un fecha importante pa Departamento di Cultura Aruba (DCA). Aki nos mester para un rato keto, pasobra ta 42 aña di Servicio Cultural na Aruba. Tabata riba dia 30 di september 1978 cu Instituto di Cultura Aruba (ICA) a keda institui door di Gobierno Insular di Aruba. Y bou guía di Sr. Hubert Lio Booi como e prome director, kende tabatin e tarea di prepara e pueblo Arubano door di stimula asuntonan cultural, tanto riba su desaroyo y promoviendo esaki den nos comunidad.

Di 1978  2007 Instituto di Cultura Aruba (ICA) a fungi como e instituto pa Asuntonan Cultural y desde 2007ICA a bira loke nos tin awe, DCA cu ta Departamento di Cultura Aruba cu ta basa su mes riba e vision implementacion di desaroyo di maneho, investigacion documentacion riba tereno cultural. Desde 2012, sr. drs. Siegfried Dumfries a ser nombra director di DCA.

Cultura ta evoluciona y tin su caracteristica y cosnan cu ta tipifica cada temporada. Tin diferente vision y definicion kico cultura ta encera! Hecho ta, cultura ta dinamico ta concerni nos tur riba e dushi baranca aki.Unda cu e ser humano ta duna contenido, ta forma y ta biba cultura.

Ta tur loke e ser humano a crea banda di naturalesa.Cultura ta encera tur forma di expresion humano.“Cultura ta determina nos forma di ta, nos forma di biba, expresa y pensa. Cultura ta nos tradicion, custumber, creencia y folklore”.

Cultura ta dinamico y ta desaroya hopi mas cu folklore so. E ta encera idioma, literatura, herencia cultural tangible (cas, museo, obheto y edificionan historico) y intangible (tradicion, idioma, folklore; tur loke no por mishi di biaha cune, etc).

Arte en general; bistimento; baile; musica, teatro etc.Museonan, idioma literatura, archivonan di historia, gastronomia, y historia en general y tur loke ta creencia, spiritual, sociedad y social.

Tur expresion di e ser humano. Arte en general, Arte contemporaneo; Arte plastico, baile, drama, teatro; literatura, musica, teatro musical, y audio visual. Monumentonan, Archivonan, Museo, Archeologia, y Herencia Tangibel.

Nos mester sinti nos mes hopi orguyoso di e logro aki y di por ta comparti tur nos pasion y experiencia cu nos comunidad. 

Departamento di Cultura Aruba (DCA) su portanan ta habri y pa brinda e servicio cultural, proyectonan escolar (cultural y educativo) y realisa varios proyectonan cu partnernan y tercera. Nos ta aporta y duna oportunidadnan na e desaroyo cultural y talentonan artistico por haya un chens y crece riba tereno di arte y cultura. Nos contribucion ta y lo 

sigui pa apoya, comparti nos cultura, promove, conservay sostene. Como Arubiano nos mester sinti nos mes orguyoso y feliz di nos cultura, sinti nos mes bendiciona cu e rikesa cultural cu ta existi y di por ser exporta. Pone visionnan nobo nos dilanti den exporta creatividad y arte.No tur pais na mundo por celebra nan cultura y nos ta un pais cu hopi potencial, hopi rikesa y diversificacion den historia, arte, multiculturalidad y creatividad. Un pais sin cultura ta un pais sin alma, sin bida, sin sentido, sin identidad; e ta un pais poberCultura ta ami, cultura ta abo, cultura ta nos tur y nos tur ta cultura. Esaki t’e yabi di comprension y prome caminda pa nos realisa cu nos ta hende liber y cu sin cultura ta manera nos ta bibando sin libertad.

Puntra bo mes kico cultura por nifica pa cada un di nos, kico nos ta haci pa cultura y pa esaki por sigui desaroya?Nos mester ta consciente cu cultura ta un conhunto di conocemento cu ta yuda nos determina kico nos ta: cultura ta parti primordial di tur hende y esaki ta loke nos ta sinti, loke nos ta, loke nos ta biba, loke nos ta mira, e manera con nos ta actua, pensa, dicidi, asina tur esakinan ta; e manera con nos ta comunica, relaciona, cana y comporta nos mes un cu otro.

Nos mester balora y biba tur dia e cultura Arubano hunto cu nos naturalesa, nos idioma, nos literatura, nos patrimonio, nos herencia, nos historia y den esaki ta cay tambe tur e expresionnan artistico, nos teatro, nos musica, nos bailenan, nos arte visual, nos artesania, nos arte popular, como tambe nos norma y balornan, nos custumbernan, nos cumindanan crioyo, nos celebracionnan popular, nos folklore ta e parti statico di cultura y tur nos tradicion, archivonan y historia…!

Nos mester desaroya nos capacidad pa ta mas creativo, conoce nos cultura mas, sigui carg’e, sosten’e, compartie, celebr’e y promov’e den tur sentido, pasobra cultura ta uni nos. Cultura ta nos derechonan fundamental di mas importante y e ta alimenta nos alma, nos soñonan, e ta yuda nos canalisa tur proposito di nos bida. Ban hunto duna contenido, trata na compronde nos propio cultura y haci tur posibel pa esaki forma parti di nos bida diario. Pasobra cultura nos mester bib’e. 

Nos no ta forma parti di únicamente cultura generalpero nos tambe ta forma nos propio cultura. Tur persona cu ta haci di su propio cultura un parti regular di nan bida, ta bira mas feliz, nan ta desaroya nan creatividad y nan capacidad di expresion cu’n spirito di libertad mas amplio. Nan ta mantene un vision di bida mas positivo y nan mente ta keda habri pa atende cu diferente reto y pa adkiri conocemento nobo.

Nos tin un envidiabel potencial multicultural, artistico y estetico y un mescla diverso cu ta yuda nos forma den conhunto un spiel hopi grandi cu ta permiti nos wak nos mes refleha claramente den dje, pa reconoce ta ken realmente nos ta y pa duna curason y bida na loke nos ta haci. Aruba su cultura t’asina rico cu nos tin tur e potencial pa ta un centro cultural di Caribe y un orguyo y ehempel pa mundo henter.

E aña aki nos a topa cu e reto di cu evenemento y proyectonan cultural no por a sigui publicamente debi na e pandemia. Respetando asina e maneho di Gobierno y di Crisis Team. Pero asina mes nos a realisa nos proyecto di Arte di Palabra den un forma virtual. DCA a reuni cu e fundacion di Festivalnan Folklorico y a combersa tocante di e situacion actual relaciona cu e pandemia y trata na busca alternativa pa cu e situacion di Dande di fin di aña. Pa e proyecto di San Juan, dera gay tambe DCA reparti un USB cu informacion animacion pa tur scolnan basico pa di e manera ey no laga e celebracion pasa sin mas. Na juni cu a pasa a celebra Dia di San Juan den un forma diferente, adapta y esaki a tuma luga pa un grupo chikito na Cas TanTin na Pos Abou y transmiti via Tele Aruba pa henter pueblo di Aruba den cooperacion cu UNOCA. Tambe a realisa un Tableau Vivant di e Celebracion di San Juan banddi Aereopuerto riba caminda grandi. 

Dia 7 di augustus a tene un reunion cu 4 fundacionnancu ta ricibi subsidio di gobierno pasina atende hunto e asunto durante pandemia, buscando tur forma y haciendo esfuerso pa adapta aña aki cu e situacion di covid. E Proyecto anual Gang di Arte a ser realisa hunto cu Dream Dare Do e aña aki, DChunto cu Cas di Cultura haci un presentacion den Cas di Cultura como un ehercicio di con Cas di Cultura lo haci su presentacionnan durante pandemia. DCcu cooperaciondi Fundacion Bernadina Growell y Fundacion Chico Harms a celebra Dia di Brazil den forma diferente y tambe cu un Tableau Vivant pa recorda e dia aki.

Nos ta spera henter pueblo di Aruba y tur su habitantenan, por sigui sostene nos cultura den e normal nobo y apoya tur iniciativa cultural cu ta desaroya den nos comunidad ya cu esaki ta permiti nos habri nos mente pa cosnan cultural, crea union familiar, nos historia y tradicion.

Pabien di e 42 aniversariona na tur colega di Departamento di Cultura Aruba y na tur ex-director, ex-coleganan, persona, boluntario, instancia, y departamentonan cu a traha den cooperacion hunto cu nos, p’asina nos por bira mas grandi cada aña. Biba nos cultura y cu Dios por sigui bendiciona nos dushi pais Aruba, p’asina nos por ta realmente e isla feliz bek cu nos ta.

“Pone E Arubiano na altura di su cultura y siñ’e conoce di otro”. -Hubert Lio Booi-

“Gusta loke ta di otro, pero stima y aprecia loke ta di bo.” -Vicente Ras-

Cultura bo tin cu Bibe.  MinFEC Sra. mr Xiomara Maduro

Share:

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *